2008-09-12 11:10:56

Հայկական պատվիրակության մասնակցությունը Եվրոպական Տիեզերայկան Ճառագայթների սիմպոզիում

Եվրոպական Տիեզերայկան Ճառագայթների 21-րդ սիմպոզիումը` ԵՏՃՍ, անցկացվեց Կոշիցեի Տեխնիկական համալսարանում, Կոշիցե, Սլովակիա, 2008թ-ի սեպտեմբերի  9-ից` երեքշաբթի, մինչև սեպտեմբերի 12-ը` ուրբաթ: Սիմպոզիումի գիտական ծրագիրն ընդգրկում էր բանավոր և պոստերային զեկուցումներ հետևյալ թեմաներով`

1.    Տիեզերական ճառագայթների ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա

2.    Էներգետիկ մասնիկները և Երկրի մագնետոսֆերան

3.    Էներգետիկ մասնիկները հելիոսֆերայում

4.    Արեգակնա-երկրային ազդեցությունները ժամային տարբեր գոտիներում

5.    Տիեզերական ճառագայթների սպեկտրի կտրուկ փոփոխման մոտից ցածր

6.    Տիեզերական ճառագայթները սպեկտրի կտրուկ փոփոխման մոտից բարձր

7.    Բարձր էներգիայի փոխազդեցություններ

8.    GeV և TeV աստղագիտությունը

9.    Եվրոպական նախագծերը տիեզերական ճառագայթների վերաբերյալ

Եվրոպական 20 երկրներից մոտավորոպես  150 գիտնականներ ներկայացրին 76 բանավոր և 120 պոստերային զեկույցներ: Սիմպոզիումի ուղղվածությունը բարձր էներգետիկ գալակտիկական տիեզերական ճառագայթների ուսումնասիրությունից (սպեկտրի կտրուկ փոփոխման մոտ, մյուոններ,ուժեղ փոխազդեցություններ) մեծապես փոփոխվել է  դեպի Արեգակնային-երկրային կապեր, արեգակնային ֆիզիկա և տիեզերական եղանակը:

Հայկական պատվիրակությունը` Ա. Չիլինգարյան, Գ. Հովսեփյան,  ներկայացրել է 3 բանավոր և 2 պոստերային զեկույցներ:

Ա. Չիլինգարյան`

Մասնիկների դետեկտորները տիեզերական եղանակի կանխորոշման մեջ:

Գալակտիկական Տիեզերական Ճառագայթների ուսումնասիորւթյունը սպեկտրի կտրուկ փոփոխման մոտից մինչև սպեկտրի կտրուկ նվազելը (10^16-10^19) eV Արագածի Տիեզերական Ճառագայթների Հետազոտական կայանում:

Գ. Հովսեփյան`

Տիեզերական ճառագայթման էներգետիկ սպեկտրը ստացված Արագած սարի վրա տեղակայված  MAKET ANI մակերեսային անտենայի միջոցով:

Պոստերային պրեզենտացիաներ`

Հիբրիդային մասնիկներ գրանցող ցանցը տեղակայված միջին-ցածր լայնություններում արեգակնային ֆիզիկայի և տիեզերական եղանակի ուսումնասիության համար, P2.12A, Արագածի տիեզերական միջավայրի կենտրոնի մոնիտորների պարամետրերը` չափված 24-րդ արեգակնային ցիկլի սկզբին:

Սիմպոզիումի միջազգային խորհուրդը որոշեց 2010 թ-ի սիմպոզիումն անցկացնել Ֆինլանդիայի Տուռկու քաղաքում:

Հայկական պատվիրակությունը սիմպոզիումի ընթացքում ինչպես միշտ մասնակցեց Եվրոպական նախագծերի քննարկման ժողովներին, որի անդամ է հանդիսանում ՏՃԲ-ն:նախագծի հանդիպման ժամանակ հայկական պատվիրակությունը զեկույց ներկայացրեց նոր էլեկտրոնիկայի ներդրման մասին Արագածի ստորգետնյա մյուոնային մոնիտորի համար և ամենահավանական սկզբնական պրոտոնի էներգիաների հաշվարկումը Արագածի մասնիկներ գրանցող դետեկտորների համար: Նախագծի մասնակիցների հաջորդ հանդիպումը տեղի կունենա Իսրայելում` փետրվար-մարտ ամիսներին` նախագծի ավարտից անմիջապես առաջ: Վերջնական նախագծի նախնական հաշվետվությունը պետք է պատրաստ լինի 2008թ-ի վերջին:

Լսելով խմբերի բոլոր ղեկավարներին և քննարկելով նախագծի ներկայիս վիճակը` որոշում ընդունվեց որոշ կարևոր փոփոխություններ կատարել և վերանայել նախագծի նպատակները: Հաջորդ հանդիպումը նախատեսվեց Գերմանիայի Կիել քաղաքում 2008թ-ի դեկտեմբերի 3-5-ը: Հայկական պատվիրակությունը առաջարկեց հանդիպման մեջ ընդգրկել գիտական նիստեր 2 թեմաների շուրջ.

  1. Ալգորիթմեր ֆիլտրացիա կատարելու ժամանակային շարքերի հարթեցման համար:

  2. Տիեզերական եղանակի կանխագուշակումները հիմնված ՆՄ-ի տվյալների վրա:

Հանդիպումներ կայացան նաև Բուլղարիայի և Խորվատիայի պատվիրակությունների անդամների հետ` SEVAN մասնիկներ գրանցող դետեկտորների տեղադրման վերաբերյալ: Երկու խմբերն էլ արդեն նախապատրաստում են Ֆոտոբազմապատկիչներ և SEVAN դետեկտորների տեղադրումը: Հայկական փորձագետները կավարտեն դետեկտորի կառուցումը 2008թ-ի ուշ աշնանը կամ ձմռանը:

Նկ 1Գ. Հովսեփյանը զեկուցում է MAKET ANI վերջնական արդյունքների շուրջ

Նկ 2Պոստեր սեսսիա, ձախից աջ` Ի Յաշին ( ՄՃՖԻ, Մոսկվա, ՌԴ), Ա. Չիլինգարյան ( ՏՃԲ, ՀՀ), Պ. Սպիլանտինի (Իտալական դեսպանատան գիտական ատաշեն Մոսկվայում ), Դ. Տիմաշկով  ( ՄՃՖԻ,  Մոսկվա, ՌԴ, ճանաչվեց սիմպոզիումնի լավագույն երիտասարդ գիտնականը)

Նկ 3INTAS համգործակցային հանդիպումը: Ձախից աջ` Ռ. Բուտիգոյեր, Է. Ֆլյուկիգեր (երկուսն էլ Բեռնի հալմալսարանից, Շվեյցարիա), Ա. Չիլինգարյան (ՏՃԲ, ՀՀ), և նախագծի կազմակերպիչ Ռ. Հիփլեռ (Գրայնշվալդի համալսարան Գերմանիա)

Նկ 4 Ա. Չիլինգարյանը և Եվրոպական սիմպոզիումի խորհրդի նախագահ պրն. Առնոլդ Վոլֆենդալը քննարկում են տիեզերկան ճառագայթների էներգետիկ սպեկտրի առանձնահատկությունները

Նկ 5 Պրոֆեսոր Ջ. Ստամենովը (Բուլղարիայի գիտւթյունների ակադեմիայի Միջուկային Ֆիզիկայի Ինստիտուտի տնօրեն) պարզաբանում է SEVAN դետեկտորի կարգավիճակը Բուլղարիայում

NMDB նիստ: Ձախից աջ` Գ. Հովսեփյան (ՏՃԲ, ՀՀ), Ե. Վաշենյուկ , (Բևեռային Ինստիտուտ, Ապատիտի, ՌԴ, Ռ. Բուտիգոյեր, Ե. Ֆլյուկիգեր (երկուսն էլ Բեռնի հալմալսարանից, Շվեյցարիա), Ա. Չիլինգարյան (ՏՃԲ, ՀՀ)